محصولات لبنی شامل طیف وسیعی از فرآورده‌های لبنی است که برای حفظ کیفیت، ایمنی و جلوگیری از فساد نیاز به دمای پایین دارند. این محصولات شامل موارد زیر می‌شوند:
شیر: شیر تازه یکی از حساس‌ترین محصولات لبنی است که باید در دمای 1 تا 4 درجه سانتی‌گراد نگهداری شود تا از رشد باکتری‌ها و فساد جلوگیری شود.
ماست: ماست نیز به دلیل داشتن باکتری‌های مفید و پروتئین‌های حساس، باید در دمای یخچالی (0 تا 4 درجه سانتی‌گراد) نگهداری شود تا طعم و کیفیت خود را حفظ کند.
پنیر: انواع مختلف پنیر بسته به نوع و میزان رطوبت‌شان نیاز به نگهداری در دماهای مختلف دارند. پنیرهای نرم در دمای 0 تا 4 درجه و پنیرهای سخت ممکن است در دماهای نزدیک به انجماد نگهداری شوند.
کره: کره به دلیل داشتن چربی بالا مستعد اکسیداسیون و تغییر طعم است. به همین دلیل، معمولاً در دماهای نزدیک به انجماد (بین -18 تا -25 درجه سانتی‌گراد) نگهداری می‌شود.
خامه و سرشیر: این محصولات باید در دمای 0 تا 4 درجه سانتی‌گراد نگهداری شوند تا از فساد جلوگیری و طعم و کیفیت آنها حفظ شود.
دوغ: مانند سایر نوشیدنی‌های لبنی، دوغ نیز باید در دمای یخچالی نگهداری شود تا طراوت و کیفیت خود را از دست ندهد.
دوغ:کشک: کشک مایع و جامد به دلیل داشتن پروتئین و رطوبت نیاز به نگهداری در دمای سردخانه دارد.
بستنی: بستنی باید در دمای بسیار پایین (معمولاً بین 18- تا 25- درجه سانتی‌گراد) نگهداری شود. این دما از ذوب شدن جزئی بستنی و تغییر در بافت آن جلوگیری می‌کند.
تمام این محصولات برای جلوگیری از رشد میکروارگانیسم‌ها و حفظ تازگی باید در دماهای مناسب سردخانه نگهداری شوند.

فرآیندهای انجماد در نگهداری لبنیات

انجماد عمیق و انجماد سریع دو مفهوم متفاوت در فرآیندهای سردسازی هستند، اما هر دو برای حفظ کیفیت محصولات غذایی مانند لبنیات استفاده می‌شوند. در حالی که این دو روش با هم ارتباط دارند، تفاوت‌های کلیدی دارند:
1. انجماد عمیق (Deep Freezing)
انجماد عمیق به نگهداری مواد غذایی در دماهای بسیار پایین (معمولاً بین -18 تا -25 درجه سانتی‌گراد یا کمتر) برای مدت طولانی اشاره دارد. هدف اصلی انجماد عمیق، نگهداری طولانی‌مدت مواد غذایی با کاهش سرعت فعالیت‌های میکروبی و شیمیایی است. این فرآیند به تدریج محصول را منجمد کرده و به آن اجازه می‌دهد تا برای ماه‌ها یا حتی سال‌ها بدون کاهش شدید کیفیت نگهداری شود.
2. انجماد سریع ( Quick Freezing یا IQF - Individual Quick Freezing)
انجماد سریع به فرآیندی اشاره دارد که در آن مواد غذایی به سرعت در دمای بسیار پایین منجمد می‌شوند. این فرآیند اغلب در چند دقیقه یا چند ساعت اتفاق می‌افتد و دمای انجماد می‌تواند بسیار پایین‌تر از انجماد عمیق باشد. هدف انجماد سریع این است که کریستال‌های یخ کوچک و یکنواخت در بافت محصول تشکیل شود که باعث حفظ بهتر بافت، طعم و کیفیت محصول می‌شود.